Rusya basınında geçen hafta:

‘Sakarya’daki Abhazya seçim sandığı kapatıldı’

Rusya basınında geçen hafta Kırgızistan-Türkiye savunma işbirliği anlaşması öncelikli gündem maddesiydi. Türk-Akım gaz boru hattının Avrupa'ya bastığı doğal gaz miktarındaki rekor da manşetlerdeydi.

  • Haber
  • |
  • Dünya
  • |
  • 16 Şubat 2025
  • 22:30

Haftanın seçkisi Abhazya seçimleri için Sakarya’da açılan sandığın Ankara’nın talebi üzerine kapandığı haberinden ruble karşısında doların güç kazanmasının Rusya vatandaşı tatilcilerin bütçesinde tasarruf anlamına geldiğine kadar çeşitli konular üzerinde duruyor. Ancak seçkinin en önemli parçası, belki de, Türkiye ve Kırgızistan arasındaki savunma işbirliği anlaşması üzerine İzvestiya’nın yorumu.

'Sakarya’daki Abhazya seçim sandığı kapatıldı'

Abhazya Merkez Seçim Komitesi, Türkiye’de Sakarya’da bulunan seçim sandığının kapatılması kararı aldı. Açıklamada şöyle deniyor: “Merkez Seçim Komitesi, Abhazya’nın tam yetkili temsilcisi İbrahim Avidzb’den, 15 Şubat 2025 tarihinde yapılması planlanan Abhazya cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimleri için Türkiye’de bir seçim merkezi açılmasının mümkün olmadığına dair resmi bir mektup aldı.” Açıklamada ayrıca, “bu mektuba dayanarak, Merkez Seçim Komitesi’nin 13 Şubat’ta, Türkiye’nin Sakarya (Adapazarı) şehrinde kurulan cumhurbaşkanlığı seçim merkezini kapatmaya ve seçim komisyonunu dağıtmaya karar verdiği” belirtiliyor.

Abhazya Merkez Seçim Komitesi daha önce muhalefetin teklifiyle Türkiye’de, Abhaz diasporasının yoğun şekilde yaşadığı bölgede bir seçim sandığı kurulması kararı almıştı. Ankara bir önceki Abhazya devlet başkanlığı seçimlerinde de kendi topraklarında bir seçim sandığı kurulmasına ve Abhaz diasporasının oylamaya katılmasına, Abhazya’nın egemenliğini tanımadıkları ve Gürcistan’ın parçası saydıkları için engel olmuştu. (İnterfaks, 13 Şubat)

'Türkiye ve Kırgızistan arasındaki savunma işbirliği anlaşması Kırgızistan parlamentosunda'

Kırgızistan ve Türkiye savunma alanında işbirliği mutabakatı imzaladılar. Belge onaylanması için Kırgızistan parlamentosunun önünde. Gerekçesinde anlaşmanın Kırgızistan’ın savunma sanayisi potansiyelini artırmayı hedeflediği belirtiliyor.

Belge şu istikametlerde işbirliği öngörüyor: savunma sanayisine yönelik her tür ürün ve hizmetin geliştirilmesi, doğrudan tedariki ve üçüncü ülkelere satışı; muhtelif platform ve sistemlerin tamir, teknik bakım ve modernizasyonu; keza teknoloji transferi ve ülkeler arasında eğitim ve belge değiş tokuşu konusunda işbirliği.

Projenin her iki tarafça da milli mevzuata uygun olarak finanse edilmesi gerekiyor. Bundan başka Bişkek’te karşılıklı Kırgız-Türk yatırım fonu kurulacak. Bu, Kırgızistan ve Türkiye’nin, merkezi Bişkek ve Ankara’da olan Türki Devletler Teşkilatı bünyesinde ikili ticari-iktisadi işbirliğini geliştirme niyetinde ciddi olduklarına tanıklık ediyor.

Türkiyeli yetkililer sadece Kırgızistan’la ticaretle değil, Kırgızistan’ın elverişli jeopolitik konumu nedeniyle askeri-teknolojik ve savunma-stratejik işbirliğiyle de ilgililer. Kırgızistan Çin, Özbekistan, Kazakistan, Tacikistan’la komşu; Çin’e giden boru hatları da Kırgızistan’dan geçiyor.

Ankara bundan başka Türki Devletler Teşkilatı aracılığıyla da Kırgızistan’da varlığını sağlamak istiyor. Türkiye, askeri-teknolojik işbirliği alanında Kırgızistan’a savunma silahları temin etmeye hazır. Özellikle de sınırların korunması için Bayraktar insansız hava araçları. Bunlar Tacikistan hariç Orta Asya ülkelerinin silah envanterinde mevcut.

Kırgızistan son iki buçuk yılda silah alımı ve silahlı kuvvetlerine lojistik destek için 1,3 milyar dolardan fazla harcama yaptı.

Kimi verilere göre Türkiye Kırgızistan’a ordu için personel silahları ihracatına devam ediyor.

Ayrıca Kırgızistan üzerinden Çin’in Müslüman Uygurların yaşadığı Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ne de ilgi gösteriyor. …

Türkiyeli yetkililer esas itibariyle Türkmenistan, Özbekistan, Azerbaycan ve Gürcistan demiryollarını Türkiye’nin ulaşım ağına bağlayacak bir demiryolu ulaşım koridoru üzerine çalışıyor.

Türkiye ayrıca Çin ile birlikte bütün Türki cumhuriyetler dünyasını birbirine bağlayacak bir Trans-Hazar ulaşım yolu projesini de hayata geçirmek istiyor. Bu, Ankara’nın hammadde ithalatını ve mamul madde ihracatını artırmasını sağlayabilir. …

Rusya Bilimler Akademisi’nden… Razil Guzayerov İzvestiya ile görüşmesinde Türkiye’nin eylemlerinin Ankara’nın rolünü artırmak ve liderlik iddiasında bulunmak istediği Türki devletlere yönelik stratejisine uygun olduğunu söylüyor. …

Guzayerov’a göre Kırgızistan daha önce Tacikistan’la sınır çatışmalarında kullandığı silahları Türkiye’den satın aldı. Guzayerov, Kırgızistan’daki girişimin Türkiye tarafından büyük ihtimal bölgedeki diğer ülkelere askeri ürün satışını sağlayacak bir bölgesel merkez olarak değerlendirileceğini de söyledi. … (K. Loginova / İzvestiya, 12 Şubat)

'Kıbrıs’ta yeni tur görüşmeler 17-18 Mart’ta'

Kıbrıs Haber Ajansı’nın Yunanistan’daki diplomatik kaynaklara dayanarak verdiği habere göre Rum ve Türk toplumlarının ve Kıbrıs’ın güvenliğinin, bağımsızlığının ve toprak bütünlüğünün garantörü devletlerin (Britanya, Türkiye, Yunanistan) katılımıyla yapılacak olan Kıbrıs çözüm toplantısı 17-18 Mart’ta gerçekleştirilecek. …

Kıbrıs’ta yayın yapan Philenews 11 Şubat’ta beş taraflı gayriresmi toplantının 17-18 Mart’ta Cenevre’de yapılacağını bildirmişti. …

BM Genel Sekreteri António Guterres, adanın güvenlik garantörü ülkeleri ile Nikos Hristodulidis ve uluslararası tanınırlığı olmayan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile genişletilmiş bir toplantı yapılması konusunda ekim ayı ortasında anlaşmıştı. Toplantının adadaki kriz durumundan çıkış için doğrudan diyaloğun yeniden başlatılmasına ön ayak olması bekleniyor. (A. Dombitskaya / 12 Şubat)

'Ruble değer kazandıkça tatilciler tasarruf yapıyor'

Rusya’da ruble değer kazandı, Merkez Bankası’nın bugünkü kuru 1 dolar eşittir 91,03 ruble. ATOR’a göre bu durum yurtdışı, özellikle de Türkiye turlarında olumlu bir şekilde yansıdı.

Türkiye’de tatil ortalama yüzde 6-7 ucuzladı, bu da iki kişilik, hatta çocuklarla birlikte daha fazla paket turlarda 15-60 bin ruble kadar tasarruf getirebilir. Otel ücretleri tur seçeneklerinin yüzde 70’inde ucuzladı, bazı otellere ise geçen yılki fiyatlardan rezervasyon yaptırmak mümkün.

ATOR’a göre döviz kuru önümüzdeki hafta değişebilir, bu nedenle tasarruf etmek isteyenler Türkiye’deki tatil beldelerine seyahat satın almak için acele etmeli. (Vestnik Kavkaza, 14 Şubat)

'Kiev’in casusları hangi ülkeler üzerinden Rusya’ya geliyor?'

Rusya Ekonomi Üniversitesi Siyasi Analiz ve Sosyal-Psikolojik Süreçler Kürsüsü doçentlerinden Aleksandr Perenciyev’e göre Ukraynalı casuslar Rusya’ya cephe hattı değil üçüncü ülkeler üzerinden geliyorlar. Perenciyev bunların Rusya’ya Ermenistan, Gürcistan ve Türkiye üzerinden geldiklerini düşünüyor.

Perenciyev’e göre:

“Bu tür casusların genellikle cephe hattından değil, dolambaçlı yollardan Rusya’ya ulaştığını belirtmek isterim. Örneğin, bir seçenek olarak, önce Türkiye’ye, oradan Ermenistan’a, sonra Gürcistan’a ve daha sonra Kuzey Kafkasya’ya geçiyorlar. Böylece Rusya topraklarında bir anda legalize oluyorlar. Rusya Federasyonu topraklarına yapılan bu sızma tarzı da dikkate alınmalı.”

Perenciyev daha önce de Ukrayna silahlı kuvvetlerinin Kursk oblastinden tamamen çıkartılmasının ardından “uyuyan hücreler” bırakabileceklerini söylemişti. Perenciyev Ukrayna ordusunun Rusya vatandaşlarından da devşirme edinmeye çalışacağını ileri sürüyor. … (News.RU, 12 Şubat)

'Türk Akım’da arka arkaya yeni rekorlar'

Rusya’nın Avrupa’ya Türk Akım üzerinden bastığı doğalgaz geçen hafta yeni bir tarihi rekor kırdı. 3-9 Şubat haftasında Türkiye-Bulgaristan sınırındaki Istranca -2 kompresör istasyonundan basılan gaz 390 milyon metrekübü aştı. Bu, Türk Akım’ın açıldığı 2020 ocağından bu yana en büyük haftalık rekor.

Bir önceki rekor da ocak ayında, 13-19 Ocak haftasında 376 milyon metreküple kaydedilmişti. Ayrıca geçen hafta Türk Akım üzerinden günlük sevkiyat rekoru da birkaç defa egale edildi; mesela 10 Şubat’ta 56,7 milyon metrekübe erişildi.

Rusya’dan Karadeniz’in altından Türkiye’ye uzanan Türk Akım gaz boru hattının kapasitesi 31,5 milyar metreküp. Boru hattı Türkiye’ye ve güney-güneydoğu Avrupa ülkelerine hizmet ediyor. Ayrıca Avrupa’ya Rusya gazı sevkiyatında halen aktif olan tek hat. Zira Ukrayna üzerinden doğalgaz transiti de kesildi. Türk Akım’ın başlangıç noktası Anapa yakınlarındaki Russkaya kompresör istasyonu. (D. Zubarev / Vzglyad, 12 Şubat)

Gazete Duvar / 16.02.2025