Emperyalist devletlerin İran'la yaptığı anlaşmayla birlikte yaptırımların sona erecek olması sermayeyi bu pazarlara nüfuz etmek için kıyasıya bir rekabete sürüklüyor. Otomotiv sektörünün büyük tekellerinin başında gelen AB şirketleri sırayla İran'da görüşmeler yürütüyor.

Anlaşmanın ardından Almanya Dışişleri Bakanı, birçok Alman şirketiyle birlikte İran'ı ziyaret etmiş ve İran'la ticari ortaklıklarını geliştirmeye dönük adımlar atmıştı. Volkswagen ve Daimler gibi şirketler İran otomotiv sektörüyle işbirliğini geliştirmek, ülkeye sermaye ihraç etmek için bu görüşmede başı çekmişlerdi.

Son olarak Fransa'nın şirketleri de İran'la ilişkilerini geliştirmek için görüşmeler gerçekleştirdiler. Peugeot, Renault gibi şirketler İran'ın otomotiv sektöründen elde edecekleri kârlara odaklandılar.

İran'ın yerli otomotiv şirketi Khodro ile geçmişte ortaklıkları bulunan fakat 2012 yılında alınan İran'a yönelik yaptırım kararları sonucu ilişkilerini askıya alan Renault ve Peugeot, bu alana tekrar yönelmeyi hedefliyor.

Yaptırımlar öncesinde İran'ın Peugeot'nun önemli bir pazarı konumunda olduğu ve şirketin yıllık satışlarının yaklaşık yüzde 13'ünü bu pazarlarda gerçekleştirdiği kaydedildi. Peugeot'nun yaptırımlar öncesinde İran'la 23 yıllık bir işbirliği içerisinde olduğu ve yaptırımların kalkmasıyla tekrar çıkışa geçmeyi planladığı öngörülüyor.

İranlı yetkililerin ifadelerine göre Renault'un da Khodro şirketinin yüzde 45'e yakın hissesini veya Khodro'nun ortağı Saipa'nın sahip olduğu otomotiv fabrikalarını satın almayı hedeflediği bildirildi.

İran otomotiv sektörü Ortadoğu'nun en büyük otomotiv sektörü konumunda ve ülkede petrol üretiminin ardından ikinci sırada yer alıyor. Khodro İran'ın en büyük yerli otomotiv şirketi olarak çeşitli emperyalist tekellerle halihazırda işbirliği içerisinde. Yaptırımların ardından Çin, İran otomotiv piyasasında etkin bir konuma gelmişti. Yaptırımların kalkmasıyla birlikte Avrupa şirketlerinin İran'a yapacakları yatırımlar, bu sektörün altyapısını geliştirmeyi, daha kaliteli ürünler üretmeyi ve Çinli Chery ve Lifan şirketlerinin sektörden elde ettiği kârlara el koymayı hedefliyor.

Öte yandan Khodro Genel Müdürü Hashem Yekke Zare de yaptığı açıklamada Renault, Peugeot ve Suzuki ile işbirliği içinde olduklarını, Avrupa'dan güçlü bir şirketi de dördüncü partnerleri olarak seçeceklerini ifade ederek Avrupa tekellerinin sermayesine duydukları iştahı ortaya koydu. Zira yaptırımların olduğu dönemde otomotiv üretiminin ciddi kayıplara uğradığı dile getiriliyor.