Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) Başkanı Kemal Irmak, sendikalarının düzenlediği 2025 Eğitim ve Öğretim Yılı Yarıyıl Raporu'nu açıkladı. Raporu, Merkez Yürütme Kurulu üyelerinin katılımıyla sendika genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında açıklayan Irmak, eğitimin dinselleştirilmesinin devam ettiğini belirtti.
Yılın başında “tasarruf tedbirleri” kapsamında taşımalı eğitimden yararlanan bir milyonu aşkın öğrencinin yüzde 30'unun taşımalı eğitim kapsamında çıkarıldığını bilgisini paylaşan Irmak, “Bu durum başta kız çocukları olmak üzere çok sayıda öğrencinin eğitime erişim hakkının bizzat devlet eliyle engellenmesi anlamına gelmiştir” dedi.
“Ana dilde eğitim sorunu sürüyor”
Irmak, yarıyılda eğitimde bölgesel, cinsel, sınıfsal ve benzeri eşitsizliklerin derinleştiği, çocukların eğitim hakkından eşit koşullarda yararlanamadığı, eğitime erişimde yaşanan sorunlara çözüm üretilmediği ve anadilinde eğitim gibi en temel sorunların varlığını sürdürdüğü bir dönem olduğunu kaydetti.
“Eğitim dışına itilen çocuk sayısı zirvede”
Son yıllarda özellikle eğitime erişim başta olmak üzere çocukların en temel haklarından yararlanma oranlarında keskin bir düşüş gözlemlendiğini de aktaran Irmak, bu düşüşün 2024-2025'te de devam ettiğini belirtti. Eğitim dışındaki çocukların son 3 yıllın en yüksek seviyesine ulaştığını ifade eden Irmak, Eğitim Reformu Girişimi'nin raporuna göre, 2024-2025'te eğitim dışındaki çocuk sayısının ise yüzde 38,4 artarak yaklaşık 612 bin 814'e yükseldiğini kaydetti.
Irmak zorunlu eğitimde olması gereken 200 bine yakın çocuğun eğitim dışında kaldığını, araştırmalara göre okuldan ayrılmaların yüzde 74 oranıyla en çok ortaöğretim seviyesinde yaşandığını kaydetti.
“En az 66 çocuk çalışırken yaşamını yitirdi”
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü (İSİG Meclisi) raporunu referans vererek konuşmasını sürdüren Irmak, 2023 Eylül ile 2024 Ağustos döneminde en az 66 çocuğun çalışırken hayatını kaybettiğini belirtti. Irmak, “Tarım sektöründe 24 çocuk, sanayi sektöründe 17 çocuk, inşaat sektöründe 13 çocuk ve hizmet sektöründe 12 çocuğun çalışırken hayatını kaybetti” dedi.
Kız çocuklarının eğitim haklarına müdahale
Türkiye’de, özellikle kırsal bölgelerde kız çocuklarının okullaşma oranlarının erkek çocuklarına kıyasla daha düşük olduğu bilgisini de veren Irmak, “Dünya Ekonomik Forumu'nun 2024 Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu'na göre Türkiye, 146 ülke arasında 127. sırada yer almıştır. Bu sıralama, Türkiye'nin eğitim başta olmak üzere sağlık, ekonomi ve siyaset gibi alanlarda cinsiyet eşitliği konusunda daha da gerilediğini ortaya koymaktadır” dedi.
Irmak, Eğitim Bakanlığının çeşitli dini vakıf ve derneklerle yaptığı protokollerin bu yapıların okullarda etkin bir şekilde faaliyet göstermeye zemin hazırladığını anlattı.
Beslenmenin eğitimin temel sorunlarından olduğunu ifade eden Irmak, birçok çocuğun okula kahvaltısız geldiğini ve yemek yemeden günü tamamladığını söyledi. Irmak, MEB'in çocukların beslenmesine bütçe ayırmasını da istedi.
